All Nations Universiteit – Londen, Groot Brittanje

Verslag van bezoek met TUA-studenten aan het All Nations College (ANCC), VK TUA Summer University 10-17 juni 2023

Namens deputaten Zending, Diaconie en Evangelisatie mocht ondergetekende mee op reis. Dr. J. van’t Spijker was de reisleider en 11 studenten van de Theologische Universiteit Apeldoorn gingen mee. De meeste studenten waren niet van de CGK, maar vooral van de GG en HHK. Ze zijn met hun Bacelors of Masters bezig.

Het is niet mijn doel om hier een volledig inhoudelijk verslag van te maken. Dat zou me niet lukken. Ik beperk me tot het delen van enkele indrukken.

Het programma (zie de bijlage voor details) had een goede mix van theorie en praktijk (woord en daad). Er was tijd voor reflectie (debriefing), wat ook goed benut werd. Alles was goed voorbereid en de afspraken met diverse betrokken kerken, organisaties, religies en personen waren eveneens goed voorbereid en verliepen vlekkeloos. Er was steeds duidelijkheid. De groep studenten werd snel hecht, eerlijk en openhartig naar elkaar toe. Dit bevorderde het onderlinge vertrouwen, de openhartigheid en kwetsbaarheid. Dit droeg bij aan verdieping en geestelijke vorming. De gesprekken gingen al snel de diepte in en werden ook persoonlijk. Ze durfden zichzelf goed en positief kritisch te evalueren. Zeer prettig en gezond voor geestelijke groei binnen het thema van de reis.

De reis ademde inhoudelijk en praktisch het thema “Integral mission”. Het was vanaf het begin duidelijk dat dit voor de meeste studenten een nieuw en vrijwel onbekend onderwerp was. De docenten waren allen zeer kundig in hun onderscheiden vakgebieden en hebben het goed voorbereid. Er was genoeg ruimte voor vragen en discussies, waar gretig gebruik van werd gemaakt – zij het soms op een duidelijk Nederlandse wijze en minder Brits 😉 

Na het eerste college van Dr. Mark Galpin over Integral Mission merkte een student tegenover mij op dat hij het thema Integral Mission fascinerend lastig vond: “het maakt absoluut zin”. Het beantwoordde een diepgewortelde vraag en zoektocht in zichzelf. Maar hij had nog moeite om alle aspecten met elkaar te verbinden. Hij is zo gewend om niet integraal te denken. Hij wilde er absoluut meer over weten. 

Door onder andere het bezoek aan Southall, Londen (Sikh- en Hindoetempels, de moskee en de ontmoeting met ds. David Watson die in dit gebied werkt en goede relaties heeft met deze religies) werd Integral Mission praktisch voor de studenten. Het was een goed bezoek en prikkelde de studenten (lees: allen) om na te denken. Ook de theologische- en contextuele kennis, vriendelijkheid en toegankelijkheid van ds. Watson maakten diepe indruk. De ontmoetingen met studenten aan de ANCC verdiepten de inzichten over Integral Mission verder.

Colleges werden ook gegeven over: introductie tot missie, missionaire kwesties, intercultureel leiderschap, relaties met de Islam, theologie in context, kunst in missie, mobilisatie van de gemeente voor missie, antropologische inzichten in missie, zorg voor de schepping (praktisch) en schuld en schaamte. TĂ© veel om hier samen te vatten en te evalueren.

Er was goede en voldoende tijd om de ANCC-studenten te ontmoeten en met hen in gesprek te gaan. Daar werd ruimschoots gebruik van gemaakt. Deze gesprekken waren verdiepend, leerzaam en inspirerend, omdat de ANCC-studenten een duidelijke roeping ervaren om door God uitgezonden te worden en vaak door diepe dalen en persoonlijke crises heen God in Christus hebben ontmoet. Het besef dat God een levende relatie met hen (mensen) wil, ondanks hun zondigheid, opende de ogen van een aantal TUA-studenten die gewend zijn dat zondebesef tot bekering leidt. Maar nu kwam het zondebesef na het ontdekken en ontmoeten van Christus. Zo kan het dus schijnbaar ook, ontdekten ze. Het oprechte vertrouwen in Gods leiding en zorg, waarbij een aantal ANCC-studenten over enkele weken hun opleiding afronden en soms nog niet weten waar God hen zal inzetten, raakte de studenten en zette hen aan het denken over bijvoorbeeld Gods leiding en vertrouwen daarin.

Er waren ook “getuigenismomenten” van ANCC-studenten. Een echtpaar vertelde over hun zending in Afghanistan en hoe de man tot december jl. (2022) vijf maanden gevangen werd gehouden door de Taliban onder erbarmelijke omstandigheden. Hij sprak over zijn geloofscrisis in die tijd en hoe God overwon. Er was ook een gebedsavond en getuigenis door en voor een Nederlandse ANCC-studente die binnenkort naar Oman hoopt te worden uitgezonden, wat indruk maakte op de TUA-studenten en verdieping bracht. Een aangrijpende getuigenis kwam van een vrouw die een zakenleven en “unholy” relaties achter zich liet. Ze ontdekte onder andere hoe kunst in missie (zending) kan worden gebruikt. Bij haar ging “de knop”, “because someone believed in me” (haar dominee). Zo een zin blijft hangen.

Bij de weekopening en op woensdag, het moment van aanbidding, werd Gods Woord met een missionaire focus op indringende wijze gebracht, er werd gezongen en gebeden. Het werd ervaren als heilige aanbidding.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de vele zegeningen die we hebben ervaren. Het trof me hoe de TUA-studenten zichzelf eerlijk durfden te confronteren met datgene waar ze altijd aan gewend waren, namelijk veilige theologie en kerkelijke benaderingen, en het nu lastig vonden en dat ze geconfronteerd werden met een gebrek aan missionair bewustzijn en toch het belang van integrale missie. Een aantal van hen kon dit heel goed verwoorden. De “debriefing” op de laatste avond bood een uitstekende gelegenheid om de balans op te maken. Zo lastig als ze de missie en integrale missie aan het begin van de week vonden, zo diep werden ze geraakt en waren ze overtuigd bij vertrek. Er is een verandering opgetreden. Een vonk is ontstoken. 

Enkele reacties van de studenten: 

  • “Het viel me op hoeveel mensen er in Southall zijn die naar de levende God roepen en de duidelijke aanwezigheid van God die bij All Nations College werkt.” 
  • “Deze week voelde ik me verbonden met de wereldwijde kerk. De gedeelde verhalen hebben mijn geloof versterkt. De colleges hebben woorden gegeven aan mijn verlangens en gedachten.” 
  • “Voor mij voelde het als een geestelijke thuiskomst in een warme, open, hechte en liefdevolle holistische geloofsgemeenschap.” 
  • “All Nations is een broedplaats voor nieuwe inzichten, inspirerende ontmoetingen en verrassende gemeenschappen.” 
  • “Deze week was God zo dichtbij.” 
  • “De kennismaking met andere religies en andersgelovigen heeft me laten zien hoezeer mensen Jezus nodig hebben en hoe anders en goed onze God is: genadig, liefdevol, barmhartig en betrokken bij de relatie met mensen.” 
  • “Ik was meteen onder de indruk van de openheid van de mensen bij ANCC. Iedereen heeft zijn eigen verhaal en plannen, maar ze hebben allemaal een rotsvast vertrouwen dat God hun toekomst in Zijn hand heeft.” 
  • “Deze reis heeft me geconfronteerd met de vraag of God mij ook roept voor de zending en hoe ik daarmee om zou gaan.” 
  • “Ik denk dat ANCC me aan het denken heeft gezet over mijn denkpatronen.” 
  • “Het ervaren van Gods aanwezigheid, de gesprekken, de gedeelde missie – het was zeer intens. Zo anders dan in mijn eigen omgeving.” 
  • “De getuigenissen waren indrukwekkend, evenals de overgave van mensen aan God. Dit leidde tot diepgaande gesprekken.” 
  • “Met het bezoek aan Southall (Sikh- en Hindoetempels en de moskee) zagen we de noodzaak om het evangelie naar deze mensen te brengen.” 
  • “‘En zij zullen Ă©Ă©n kudde en Ă©Ă©n Herder zijn.’ Deze tekst werd met volle glorie bevestigd voor de kerk.

Op de dag na terugkomst in Nederland (zondag) nodigde ik de studenten in de WhatsApp-groep uit om hun ervaringen van de prediking, kerkdiensten en gesprekken op diĂ© zondag (na de reis) te delen. Het was boeiend om te lezen hoe ze allemaal “anders” in de kerk zaten dan vroeger en anders naar de preek luisterden. Soms waren ze verrast door de missionaire insteek in de preek van hun “eigen predikant”, soms waren ze kritisch en anderen waren verrast door de vrijmoedige en openhartige geloofsgesprekken die ze met kerkleden en anderen hadden.

Naar mijn mening is het onmogelijk om niet geraakt te worden door deze reis. Het gebalanceerde (holistische) programma bood een goede basis. Dit bezoek draagt bij aan een essentieel deel van de vorming van de TUA-studenten. Het feit dat ze uit verschillende denominaties komen, draagt bij aan het verspreiden van het bewustzijn van missie en integrale missie in de Nederlandse kerken. Dat is goed. Zo een bezoek aan ANCC zou, wat mij betreft, verplichtend moeten zijn voor ieder TUA-student die dominee (o.i.d.) wil worden. 

De reis was voor mijzelf een “geestelijk thuiskomen” op een plaats waar ik nooit eerder ben geweest. Ik heb het ervaren als persoonlijk verrijkend, verademend, bemoedigend, maar ook sturend. Het heeft mijn roeping verder gevormd: er is werk aan de winkel.

Dr. AndrĂ© Jansen 

19 juni 2023

Samenwerken als Ă©Ă©n geheel – de ‘missionaire schijf van vijf’

Welke inspiratie en kansen liggen er voor een praktisch samengaan van woord en daad om het leven met Christus zichtbaar te maken? Hoe ziet dat eruit? Hoe kunnen bijvoorbeeld de evangelisatieouderling en de diaken met elkaar meewerken om in de buurt, dorp of stad iets van dat nieuwe leven duidelijk te maken? Waarom is dit belangrijk?

In dit artikel leest u hoe God onze roeping en bediening in zijn heilshandelen integreert. Hij doet dit door zijn woord en onze daden met elkaar te verweven. Het moet een geheel vormen. Dit inspireert ons om met elkaar samen te werken in de verschillende bedieningen. We noemen het ook wel een holistische benadering[1]. Dit woord doet denken aan het Engelse woord ‘whole’, geheel.

Lastig

Vanuit deze gedachte samenwerken is mooi, maar zo makkelijk nog niet. Het individualisme beperkt ons om samen te werken. In onze Nederlandse cultuur denken we vrij institutioneel, systematisch en volgens procedures, waardoor de organische verbondenheid en relaties er onder kunnen lijden.

In de loop van onze kerkelijke geschiedenis legde het praktisch “goed doen” het vaak af tegen het geestelijke. Natuur en genade staan dan los van elkaar in het geloofsleven. De verkondiging en het dienen van de medemens in nood, ongeloof of armoede zijn voor ambtsdragers soms twee aparte werelden. Echter, in het licht van de missio Dei, de zending van God waarin Hij omziet naar Zijn wereld, wordt de eenheid van diaconaat, zending en evangelisatie duidelijk. Zonder die koepel van de missio Dei dreigt voor diaconaat het gevaar van horizontalisme (mensgericht, therapiegericht), en voor evangelieverkondiging het gevaar van verticalisme (vergeestelijking).

Alle dingen

Praktisch samenwerken in bediening van woord en daad ligt vaak niet voor de hand in de kerken. Een holistische benadering daarentegen gaat uit van het besef van het geheel en de onderlinge verbondenheid van de delen. EfeziĂ«rs 1:22, 23: “Hij heeft alle dingen aan Zijn voeten onderworpen en heeft Hem als hoofd over alle dingen gegeven aan de gemeente, die Zijn lichaam is en de vervulling van Hem Die alles in allen vervult”. Alles en allen zijn met elkaar verbonden in God. 

Roeping

Wat is dan deze holistisch missionaire roeping van de kerk? Het is alles waartoe de kerk geroepen is om te zeggen, doen en zijn in de wereld, als getuige van wat God heeft gedaan in Christus met het oog op de komst van zijn rijk (Stefan Paas). Gods doel is om de hele schepping, gebroken door zonde en kwaad, te verlossen in de nieuwe schepping, bevolkt door de verlosten uit elke cultuur, door het kruis en de opstanding van Christus (Chris Wright). God is actief in de wereld bezig om de hele schepping te verlossen. Het is de taak van de kerk om aan die missie deel te nemen (Tim Keller). 

Holistisch spinnenweb

In de missionaire roeping van de kerk verbinden en verweven woord en daad zich met elkaar. Ze zijn onderscheiden maar niet gescheiden. Ze vullen elkaar aan, zodat onze daden Gods woord zichtbaar maken. Ze laten iets zien van het nieuwe leven (Jak.2). Het is Gods woord inclusief onze daden, een eenheid. Het gaat om het geheel.

De diaconale daden van barmhartigheid en gerechtigheid zijn een toepassing van de woordbediening. De een gaat logisch over in de ander. Evangelisatie, zending en diaconaat zijn onderscheiden maar niet gescheiden van elkaar. Ze staan in onze kerken te veel alleen op hun eigen eilandjes.

Denk aan een spinnenweb. Trek je aan een draadje dan beweegt het hele web mee zonder te scheuren. God heeft alle draadjes ingenieus aan elkaar verbonden. Zo vormt het een sterk geheel. Diaconaat, evangelisatie en zending zouden zo samen een krachtige holistische eenheid moeten vormen. Onderscheiden maar onderling verbonden in Christus.

De missionaire schijf van vijf

Hoe kunnen we als gemeente en kerken zo samenwerken? Hoe trek je een lijn vanuit de prediking naar het diaconaat, de zending en evangelisatie? De missionaire schijf van vijf 

(in Engeland bekend geworden als The Five Marks of Mission) zou hiermee kunnen helpen.

De missionaire, holistische roeping van de kerk is te benoemen met vijf kernwoorden:

  • Vertel (tell): proclameer Jezus Christus als Redder: verkondiging, evangelisatie.
  • Onderwijs (teach): nieuwe gelovigen vormen: onderwijs, doop, discipelschap.
  • Verzorg (tend): dienstbetoon: zorg voor de naaste in nood.
  • Verander (transform): zoeken naar gerechtigheid voor de samenleving.
  • Koester (treasure): zorg voor de schepping: bewaren van de schepping, rentmeesterschap, ecologie, milieu. (Gen. 1:28; 2:15)

Huis met kamers

Deze vijf geven een positieve Bijbelse gerichtheid op Gods wereld. Met woord en daad. Je gaat een huis binnen met verschillende kamers, maar samen vormen ze Ă©Ă©n huis. 

Bijvoorbeeld: vragen over God kunnen leiden tot vragen over armoede, schuldkwesties of behoefte aan meer onderwijs. Ze zijn verbonden met elkaar. Ze bieden kansen, zoals voor een alpha-cursus, voedselbank, Bijbels onderwijs geven, omzien naar de natuur (bloemen planten die bijen aantrekken, bomen planten, rommel langs de weg opruimen) en zingen tot Gods eer. Catechese zou jongeren holistisch moeten toerusten voor het hele leven als christen in dienst van God.

Mogelijkheden

De vijf bieden verschillende mogelijkheden in Gods missie. Voor de eigen gemeente en samenwerking met kerken en organisaties. We zijn burgers van het koninkrijk van God. Hij roept ons om licht, zout en zuurdesem te zijn. In de wereld. Niet van de wereld. Dat is anders dan je van de wereld af te zonderen. Wie de schijf van vijf naast het leven en werk van Jezus legt ontdekt dat Hij alle vijf deed.

Samenwerken

Zo kun je elkaar aanvullen om aan de volheid van Gods missie gestalte te geven in onze cultuur. Diaconaat richt zich bijvoorbeeld op gerechtigheid. Evangelisatie op onderwijs en zending op de verkondiging. En dat alles in dezelfde buurt of een verre land. De missio Dei stuurt. Het is de motor.

De kerk van Christus is een organisch geheel. We belijden namelijk de heilige, algemene en apostolische kerk. Kerken in de buurt kunnen met elkaar samenwerken. Nederig, passend bij Christus, niet op elkaar neerziend, omdat ”ze anders zijn of denken”. De heelheid van het Woord zoekt de heelheid van de kerk en van het leven dat gebroken en verdeeld is. Zending, diaconaat en evangelisatie zijn Gods instrumenten daartoe. Daarom zouden ze als een gemeenschap naar buiten moeten treden.

Zie je het voor je? 

In een woonwijk brengt de diaconie voedsel en schuldhulp aan een gezin in nood. De evangelist deelt het blijde nieuws van Christus met hen. Een pastorale werker troost hen wanneer hun nabestaande overlijdt. In de kerkdienst bidt de gemeente voor het gezin. Ze worden meegevraagd om de alpha-cursus te volgen.

Zo zijn er meerdere relaties te trekken tussen zending, diaconaat en evangelisatie. Op een soortgelijke manier mocht ik holistische diaconaal missionaire projectreizen met groepen jongeren naar Zuid-Afrika organiseren.

Samenweken als Ă©Ă©n geheel: woord met inbegrip van daad in een schijf van vijf.  Het geeft een voorproefje van Gods nieuwe leven. Het daagt uit en inspireert om groter, dieper, breder, verder, creatiever en meer Bijbels principieel te werk te gaan.

Dr. André Jansen is predikant van de Rehobothkerk te Woerden.

www.masibambisane.nl

Lees meer over het boeiende Childvision Academy project


[1] Naast holistische missie wordt in de missiologie ook gesproken van integrale missie.